Halucynogeny, takie jak LSD czy psylocybina, są spożywane nie tylko w celach rekreacyjnych. Działanie halucynogenów jest również badane naukowo. Ostatnie z nich zajęły się zbadaniem, czy probanci doświadczają nawracających zaburzeń percepcji, czyli flashbacków.
Flashback to nawracające zaburzenie percepcji, które objawia się w ten sposób, że czasami obiekty, które w rzeczywistości są nieruchome, wydają się poruszać, a kolory świecą bardziej intensywnie. Badania na osobach zażywających halucynogeny w celach rekreacyjnych sugerują, że zjawisko flashbacku rzeczywiście istnieje. Najczęściej są to zjawiska optyczne, które mogą występować również podczas upojenia narkotycznego.
Częstotliwość występowania flasbacków jest jednak bardzo zróżnicowana. Szacuje się, że od 15 do 75 procent osób zażywających narkotyki czasami doświadcza zaburzeń percepcji po ustąpieniu jego działania. Wspomina o tym zespół badawczy ze Szwajcarii w niedawnej publikacji. Nie jest jasne, czy zjawisko flashbacku występuje również w badaniach klinicznych. Badania kliniczne obejmują wpływ halucynogenów na zdrowe osoby, a nie na osoby regularnie spożywające środków halucynogennych.
Kierownik badania Felix Müller i jego zespół połączyli uczestników z sześciu badań w jedną dużą próbę. Były to badania kontrolowane z randomizacją, w których porównywano skuteczność halucynogenów ze skutecznością środka placebo. Stosowano w nim głównie halucynogeny takie jak LSD i psylocybinę. Niektóre porównano z amfetaminą, MDMA i niektórymi lekami.
Flashbacki Najczęściej Ograniczają Się Do Tygodnia Czasu
Spośród 142 uczestników, 13 osób stwierdziło, że doświadczyło flashbacków po zakończeniu badania. To 9 procent respondentów. Flashbacki pojawiały się zwykle przed zaśnięciem lub po przebudzeniu lub gdy probanci się relaksowali.
U większości osób flashbacki występowały tylko przez tydzień czasu, po spożyciu halucynogenów w badaniu. Flashbacki te były w większości zjawiskami wizualnymi, które utrzymywały się od kilku sekund do kilku minut. Tylko jedna osoba przez kilka godzin intensywniej odczuwała kolory i miała wrażenie, że jej myślenie jest spowolnione.
Spośród 13 osób, które doświadczyły flasbacków, tylko jedna kobieta doświadczyła skutków, które trwały dłużej niż tydzień. W ciągu siedmiu miesięcy 26-latka miała około 30 sytuacji, w których widziała świecące punkty. Objawienia te trwały tylko przez kilka sekund. Według kobiety flashbacki nie były uciążliwe i w międzyczasie już w ogóle nie występują.
Badanie wskazuje więc, że flashbacki mogą występować również w badaniach medycznych. Jednak zdaniem Müllera i jego zespołu „nie stanowią one klinicznie istotnego problemu”. W większości przypadków flashbacki są zjawiskiem przejściowym, które jest postrzegane jako mało uciążliwe. Należy jednak zauważyć, że próba była raczej niewielka i nie można wykluczyć poważniejszych flashbacków w większych badaniach.
Raporty Przypadków z Ciężkimi Flashbackami
Dla flashbacków z ciężkimi objawami istnieje diagnoza HPPD. Jest to skrót od angielskiej nazwy „Hallucinogen Persisting Perception Disorder”. W literaturze naukowej istnieją doniesienia o przypadkach, w których przez wiele miesięcy u probantów wystąpiły bardzo uciążliwe objawy flashbacków. Jednak w badaniu Müllera i jego zespołu nie odnotowano żadnego przypadku HPPD.